Sèn nan peyizan Boyacá vann chak pake nan pòmdetè soti nan yon rekòt ki te pran yo senk mwa yo pwodwi pou yon sèlman 8,000 pesos (42,000 pesos mwens pase anvan pandemi an) sou bò wout la, gen Kolonbyen enkyete ak imilye.
Pou analis diferan, menm nan yon senaryo nan kriz ekonomik tankou sa ki te pwodwi pa Covid 19, li se ineksplikab ke zòn tankou Ventaquemada, dedye pou anpil jenerasyon kiltivasyon ak komèrsyalize nan pòmdetè, yo te ale nan ekstrèm nan jete li ale oswa kite li pèdi sou fèm yo.
Dram lan pataje pa omwen 100,000 pwodiktè, ki pa gen moun pou achte 1.5 milyon tòn rekòt sa a nan men yo.
Ki sa ki eksplike sa ki te pase? Men kèk kòz:
1. Ba konsomasyon akòz pandemi an. Okenn moun nan Kolonbi, e ki gen ladan kiltivatè nan jaden an, te prepare pou prizon yo, paralizi pwodiktif, chomaj ak gout nan byen file nan konsomasyon ki te fèt akòz nouvo koronaviris la. Nan yon entèvyou ak Yamid Amat nan EL TIEMPO Dimanch sa a, la Minis Agrikilti, Rodolfo Zea, eksplike li konsa: “Poutèt sa pandemi , otèl, restoran, avni amizman piblik yo ak lekòl yo, ki se gwo konsomatè pwodwi yo, te dwe fèmen. agrikòl. Anplis de sa, revni ekonomik la nan Kolonbyen te diminye, sa ki lakòz yon gout nan demann lan pou pwodwi fèm ".
2. Ap grandi enpòtasyon yo. Pou pwodiktè konsilte pa EL TIEMPO, li pa fè sans ke peyi a, ki pwodui yon mwayèn de plis pase 2,700,000 tòn tubèrkul la chak ane, tou enpòte li ak nan de pli zan pli gwo kantite: pandan ke yo nan 2009 8,981 tòn pòmdetè trete, 58,616 yo te enpòte nan 2019, lajman ki soti nan Ewòp.
3. Dezavantaj konpetitif. Sektè a manke envestisman, devlopman ak asistans teknik ak fòmasyon pou kiltivatè ke lòt peyi pwodiktè yo fè, menm nan rejyon an. Sa anpeche, pou egzanp, ke peyi a pa ka ekspòte pòmdetè fre, depi li pa konfòme li avèk egzijans fitosanitè e li gen yon gwo prezans ensèk nuizib ak fongis, César Pachón, reprezantan nan chanm lan pou Boyacá, te di EL TIEMPO.
4. Mank planifikasyon ak òganizasyon plantasyon. Sa kite sektè a san zam anvan sitiyasyon tankou pandemi an. Dapre Minis Agrikilti a, chanje atitid la epi konsantre sou "kòmann-nan pwodiksyon, plante sèlman sa ki gen yon mache, planifye zòn ki nesesè yo ak evite espekilasyon, yo pral pran ane."
5. Twòp pwodiksyon manje sa a. Sa a se yon konsekans klè nan mank de planifikasyon ak òganizasyon.
Pou soulaje sitiyasyon an, Ministè Agrikilti bay 30,000 milyon pesos pou finanse Pwogram Sipò pou Maketing Pòmdetè fre, ki konsiste de peye konpansasyon dirèk ekonomik ti pwodiktè nan tubèrkul la, ki afekte nan pri yo ki ba ki te koze pa twòp la ki te koze pandan pandemi a covid-19.
"Yon ti pwodiktè pòmdetè ki vann 10 tòn ka resevwa jiska $ 1,240,000 nan sibvansyon maketing," eksplike Minis Rodolfo Zea.
Kiltivatè pòmdetè Kolonbyen tou espere ke nan jou kap vini yo Ministè Komès la pral pwolonje, pou de plis ane, valè anons la anti-moun ap jete fatra tarif aplike nan enpòtasyon nan pòmdetè precooked soti nan Bèljik, Almay ak Netherlands yo, epi, Anplis de sa, ki ogmante tarif yo a soti nan aktyèl 8 pousan a 30 pousan, pou pwoteksyon efikas.
Sa a pasyèlman ralanti antre nan pòmdetè soti nan peyi sa yo, men enpòtasyon kontinye ap grandi. Apre sa, yo konsidere ke kontwòl la nan enpòtasyon tou se desizif pou fè pou evite tonbe nan pri tubèrkul.