Anpil bagay ka ale mal lè ap grandi yon rekòt pòmdetè. Gen kèk pwoblèm ki te koze pa faktè biotik - òganis vivan tankou patojèn, move zèb, ensèk, ak nematod. Lòt pwoblèm yo abyotik - ki soti nan bagay sa yo tankou domaj mekanik, konpaksyon tè, ekstrèm move tan, deficiency eleman nitritif oswa toksisite, ak move itilizasyon pwodwi chimik yo.
Men kèk direktiv jeneral pou distenge pwoblèm abyotik ak byotik.
1. Ki plant ki afekte?
Kòz abyotik pwoblèm pòmdetè ka afekte plant ki tou pre yo tou. Pou egzanp, 2,4-D èrbisid flote ki rezilta nan aksidan nan pòmdetè kapab tou afekte move zèb fèy nan zòn nan ak lòt rekòt sansib tankou pwa oswa pwa. Sa a se pa tipik nan ajan patojèn chanpiyon ak anpil lòt kòz byotik nan pwoblèm plant ki gen tandans yo dwe espesifik nan lame yo, oswa yo ka menm dwe espesifik nan cultivar (egzanp, maladi-sansib vs. rezistan cultivar).
2. Modèl inifòm oswa iregilye nan sentòm yo?
Sentòm ki soti nan pwoblèm abyotik gen tandans parèt nan modèl regilye, lineyè, oswa inifòm nan yon jaden. Chimik ki gen rapò aksidan ki rezilta nan erè ak aplikasyon mare tè anjeneral montre moute nan ban ki matche ak lajè a nan vaporisateur la. Lagrèl anjeneral lakòz domaj inifòm atravè tout jaden yo. Kontrèman, ajan byotik prèske toujou lakòz sentòm nan modèl o aza oswa iregilye. Grenn ki fèt pa blackleg bakteri (ki te koze pa Pectobacterium spp. Oswa Dickeya spp.) Parèt tout kote yon pòmdetè grenn ki enfekte plante ak rezilta yo nan yon modèl o aza nan plant endividyèl malad nan tout jaden an.
Anreta cheche (ki te koze pa Phytophthora infestans) kapab tou pitit pitit-fè, men li gen tandans gaye trè vit. Depi lè ou obsève sentòm yo, yo parèt nan o aza "zòn cho" oswa zòn kote pwoblèm nan te kòmanse e li te imedyatman gaye. Yon lòt modèl ki patikilyèman komen pou pwoblèm ki gen rapò ak ensèk se yon modèl kwen. Ensèk nuizib ensèk (tankou Kolorado pòmdetè skarabe, afid, fèy, ak psyllids pòmdetè) yo gen tandans enfeste jaden soti nan kwen an ak Lè sa a, deplase anndan.
3. Èske sentòm yo inifòm oswa varye?
Sentòm ki soti nan kòz abyotik yo souvan lye nan yon ensidan epi yo ka parèt toudenkou. Ekspresyon sentòm anjeneral inifòm nan mitan plant ki afekte yo. Blesi flote èbisid, tankou domaj ensèk, souvan rive nan kwen nan yon jaden. Sentòm yo parèt yon ti tan apre yo fin fè yon aplikasyon èbisid, epi plant ki afekte yo anjeneral montre menm seri sentòm yo. Liye pwoblèm nan yon ensidan ka fasil si ou konnen ke li te rive (egzanp, evènman ki gen rapò ak move tan tankou tanpèt, operasyon jaden ou kontwole, oswa pann sistèm irigasyon) ak difisil si ou pa t 'obsève yo (egzanp, aplikasyon pou lòt moun te fè ki rezilta nan flote èbisid ak report, oswa kontaminasyon tank espre).
Sentòm pwoblèm byotik yo souvan inegal, ak tan nan aparans ak gravite varye nan mitan plant yo kòm pwoblèm nan gaye. Sa a ka evidan jan ou mache nan jaden an ak obsève sentòm ki varye nan severite oswa degre nan domaj plant, tou depann de ki jan fèmen plant yo ki afekte yo nan sous orijinal la nan pwoblèm nan.
4. Èske Pwoblèm nan gaye nan Plis Plant yo?
Pifò pwoblèm byotik ka gaye oswa ogmante si kondisyon anviwònman-mantal yo apwopriye. Rezilta yo pa toujou grav, paske anpil ensèk nuizib ak maladi ka kontwole pandan sezon an pa modifye pratik jesyon oswa aplike pestisid. Si yo dyagnostike pwoblèm byotik bonè, li ka posib pou limite gaye epi evite pèt ekonomik enpòtan. Depi lè ou remake pwoblèm abyotik, li souvan twò ta pou pran aksyon korektif. Ou pa ka un-kraze yon pòmdetè. Gen kèk pwoblèm abiotik ki ka fè fas ak nan sezon an, tankou travay latè diminye konpaksyon tè oswa cholaj yo korije yon pwoblèm asidite tè.
5. Siy?
Siy yo se prèv fizik nan yon ensèk nuizib oswa patojèn tankou lav ensèk, miselyom chanpiyon ak espò, ooze bakteri, sit entènèt, ak èkskreman soti nan ensèk nuizib tankou po jete, frass, oswa limon. Gen kèk siy mikwoskopik, tankou nematod, epi yo ka jwenn sèlman lè yo soumèt echantiyon nan laboratwa dyagnostik yo. Pa ta dwe gen okenn prèv ki montre yon ensèk nuizib oswa patojèn lè pwoblèm yo ki te koze pa faktè abiotik eksepte lè ensèk nuizib ak patojèn yo atire plant ensiste, ki konplike zafè pa pafwa sa ki lakòz pwoblèm segondè.
Aplike senk etap sa yo nan mond reyèl la
Nou itilize senk etap sa yo pou fè dyagnostik aksidan polisyon nan lè sou rekòt pòmdetè ak pwa nan Basen Columbia nan Washington.
Nou te resevwa plizyè apèl nan men kiltivatè yo ki te rapòte dwòl stippling (ti, tach mawon-nwa) sou sifas la nan fèy nan sezon lete an nan 2014.
Sentòm sa yo te jwenn sou tou de rekòt pòmdetè ak pwa nan apeprè menm tan an (Etap 1) epi yo te inifòm distribiye atravè jaden yo (Etap 2).
Yo parèt toudenkou (Etap 3) epi pa lontan apre plizyè zòn nan rejyon an te kouvri ak lafimen nan dife Carlton Complex lan. Detèktè polisyon lè ki tou pre rapòte tou nivo ki wo nan polyan, tankou ozòn, ki asosye avèk lafimen dife sovaj epi yo konnen ki lakòz aksidan nan plant yo.
Sentòm yo pa gaye oswa pwogrè (Etap 4) - an reyalite, kwasans nouvo pòmdetè te nòmal - epi nou pa refè okenn siy yon ensèk nuizib oswa patojèn sou echantiyon fèy obsève anba mikwoskòp (Etap 5).
Nou menm tou nou konsilte espesyalis legim ki soti nan lòt zòn yo verifye ke sentòm yo nou obsève yo te karakteristik nan pwoblèm polisyon nan lè yo wè nan lòt rejyon yo.
Eksepsyon egziste
Gen eksepsyon nan règleman sa yo. Ti boul anpoul yo se ensèk nuizib detanzantan ki rankontre ak manje sou pòmdetè. Yo ka konplètman defolye pòmdetè jan yo emigre nan zòn nan. Yon fwa yo ale, pa gen okenn siy ki endike yo te la, epi pa gen okenn gaye sentòm yo.
Sa a ensèk nuizib ap tou manje sou lòt plant feyaj tankou Alfalfa ak trèfl (lè yo pa manje sou ze sotrèl). Nan ka sa a, modèl la kwen (ak fèy yo moulen-up) pouvwa ap obsèvasyon an sèlman ki sijere yon kòz byotik.